Nằm ở cửa ngõ đường vào xứ Huế, gối đầu lên đỉnh đèo Ngang thơ mộng, dải đất Quảng Bình trải ra như một bức tranh non xanh nước biếc hữu tình. Quảng Bình có diện tích 8.065,3km2, phía Bắc giáp Hà Tĩnh, phía Đông giáp biển Đông, phía Tây giáp Lào, phía Nam giáp Quảng Trị. Với vị trí địa lý nằm ở trung độ của cả nước, Quảng Bình hội đủ đặc trưng của các loại địa hình đồng bằng, rừng núi, sông biển, hải đảo. Đặc điểm địa lý, khí hậu cùng với sự hình thành cộng đồng dân cư trong quá trình vận động phát triển xã hội qua nhiều thời kỳ khác nhau đã tạo cho Quảng Bình hệ thống các giá trị tài nguyên du lịch thiên nhiên và nhân văn đa dạng, phong phú, hấp dẫn. Bên cạnh đó, Quảng Bình có quốc lộ 1A, đường sắt, đường Hồ Chí Minh nhánh Đông và Tây; có quốc lộ 12 nối với nước bạn Lào qua cửa khẩu quốc tế Cha Lo theo “Tuyến hành lang kinh tế Đông Tây”, tỉnh lộ 20, tỉnh lộ 16, đường 10, có cảng biển nước sâu Hòn La, sân bay Đồng Hới rất thuận tiện cho du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng, khám phá thiên nhiên và văn hóa đất Quảng anh hùng.
Danh lam thắng cảnh
Quảng Bình được thiên nhiên ưu đãi nhiều cảnh quan đẹp, với chiều dài dọc bờ biển là 116km có nhiều bãi tắm đẹp để xây dựng phát triển các tổ hợp nghỉ dưỡng biển, vui chơi giải trí cao cấp. Đặc biệt, Quảng Bình có Di sản Thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng với nhiều hang động tuyệt đẹp nổi tiếng, chứa đựng các giá trị nổi bật toàn cầu về tính đa dạng sinh học và các hệ sinh thái tự nhiên. Đây là những điều kiện thuận lợi để Quảng Bình biến tiềm năng thành lợi thế nhằm phát triển du lịch.
Vườn quốc gia Phong Nha kẻ Bàng
Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng - Di sản Thiên nhiên thế giới
Có thể nói, điểm đến đầu tiên trong hành trình du lịch khám phá Quảng Bình chính là Di sản Thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Nơi đây được thiên nhiên ưu ái ban tặng những cảnh quan thiên nhiên kỳ bí, hùng vỹ và được ví như một bảo tàng địa chất khổng lồ có giá trị, bởi chứa đựng lịch sử phát triển địa chất phức tạp lâu dài từ 400 triệu năm trước của trái đất. Tại đây, có khoảng 300 hang động lớn, nhỏ tiêu biểu như động Phong Nha, động Tiên Sơn, động Thiên Đường, hang Tối, hang Én, hang Khe Ry, đặc biệt có hang Sơn Đoòng được đánh giá là hang động lớn nhất thế giới. Phong Nha - Kẻ Bàng có hệ thực vật phong phú, đa dạng và độc đáo với 2.400 loài thực vật bậc cao, 140 loài thú, 365 loài chim, 97 loài bò sát, 47 loài lưỡng thể, 162 loài cá, 369 loài côn trùng, trong đó nhiều loài thuộc danh mục sách Đỏ của Việt Nam và thế giới như: sao la, mang lớn, mang Trường Sơn...
Sơn Đoòng - Tuyệt tác của thiên nhiên
Hang Sơn Đoòng được ông Hồ Khanh, người xã Sơn Trạch (huyện Bố Trạch) phát hiện ra từ năm 1991, nhưng đến tháng 4/2009 mới được đoàn thám hiểm Hoàng gia Anh khám phá lần đầu tiên và tháng 7 cùng năm thì được công bố chính thức. Với chiều cao khoảng 200m, có nơi lên đến 250m, rộng 200m, chiều dài ít nhất là 8,5km, hang Sơn Đoòng đã trở thành hang động tự nhiên lớn nhất thế giới hiện nay. Vào sâu trong hang, du khách sẽ không khỏi choáng ngợp trước vẻ đẹp tráng lệ và hùng vĩ của vô số đại thạch nhũ, trong đó có nhiều cột nhũ đá cao tới 70m. Trong lòng hang, tại mộtđiểm mà các nhà thám hiểm gọi là vườn địa đàng, du khách sẽ bắt gặp cánh rừng nhiệt đới kỳ vĩ, chan hòa ánh sáng với màu xanh ngút ngàn của cỏ cây và nhiều loài động vật như: chim, rắn, sóc, khỉ. Cách vườn địa đàng không xa còn có “bộ sưu tập ngọc trai” khổng lồ bao gồm hàng vạn hòn đá tròn, nhỏ nằm lẫn giữa các kẽ đá trong lòng những chiếc ao cạn. Cứ vào mùa mưa, tinh thể canxi trong nước lại bao bọc những hạt cát nhỏ để tạo thành những “viên ngọc trai” khổng lồ, tô điểm thêm cho vẻ đẹp kỳ vĩ của hang động này.
Hang Sơn Đòong - Hang động lớn nhất thế giới (tính đến thời điểm hiện tại)
Động Phong Nha - Thiên Nam đệ nhất động
Thuộc vùng núi đá vôi Kẻ Bàng, động Phong Nha được coi là “Thiên Nam đệ nhất động” của Việt Nam, được che chở bởi những cánh rừng nhiệt đới. Phong Nha nổi tiếng với những khối đá độc đáo được đặt tên theo các hình dạng tự nhiên như “sư tử”, “kỳ lân”, “vô chầu”, “cung đình” hay “tượng Phật”. Phong Nha là hang động tiêu biểu nhất về giá trị thẩm mỹ và sự độc đáo tại Di sản Phong Nha - Kẻ Bàng, được Hiệp hội Hoàng gia Anh bình chọn là một trong những hang động đẹp nhất thế giới với 7 tiêu chí: hang động có cửa hang cao và rộng; có bãi cát, bãi đá ngầm đẹp nhất; có sông ngầm đẹp nhất; có hệ thống thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ nhất; có các hang khô cao và rộng; có hồ nước ngầm sâu và đẹp; hang nước dài nhất.
Rào Thương - Hang Én
Dừng chân tại Km37 đường Hồ Chí Minh nhánh Tây, băng qua những cánh rừng nguyên sinh rồi men theo con suối Rào Thương quanh co uốn lượn, du khách sẽ đến với hang Én, một hang động kỳ vĩ và là nơi trú ngụ của hàng vạn chim én. Đến nơi đây, du khách sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng “vương quốc” hóa thạch lâu đời nhất châu Á với hơn 300 triệu năm, ngắm những khối thạch nhũ khổng lồ, nghe các câu chuyện về tập tục ăn én hay lễ hội rằm tháng năm của người Arem. Đặc biệt, khi đến cửa sau của hang, chắc chắn bạn sẽ choáng ngợp với khung cảnh tuyệt đẹp và vô cùng thơ mộng, nơi được lựa chọn để quay phim “Pan và vùng đất Neverland”.
Hang Én
Động Thiên Đường - Hoàng cung trong lòng đất
Được mệnh danh là “Hoàng cung trong lòng đất”, động Thiên Đường là một trong những kỳ quan tráng lệ và huyền ảo bậc nhất thế giới. Động nằm ẩn mình sâu trong lòng Di sản Thiên nhiên thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, thuộc địa hình karst cổ, có niên đại hình thành cách ngày nay khoảng 350 - 400 triệu năm. Động Thiên Đường có chiều dài hơn 31,4km, chiều rộng dao động từ 30 - 100m, nơi rộng nhất lên đến 150m; chiều cao từ đáy động lên đến trần động khoảng 60 - 80m, được Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh đánh giá là hang động khô dài nhất châu Á. Động Thiên Đường có cấu trúc kỳ vĩ, tráng lệ và huyền ảo khiến những người khám phá hang động liên tưởng về một thiên cung nơi trần thế.
Tú Làn
Cách Phong Nha khoảng 70km về hướng Tây Bắc, Tú Làn gồm có 8 hang động, được phát hiện vào năm 2009, năm 2012 tiếp tục phát hiện thêm 4 thung lũng. Hệ thống hang động Tú Làn vẫn còn hoang sơ nguyên vẹn, ẩn chứa những bí mật của thiên nhiên hùng vĩ trong lòng núi đá vôi, những dòng sông ngầm và thác nước. Vẻ đẹp huyền ảo của thạch nhũ, sự kỳbí của dòng sông ngầm cộng với nét hoang sơ của núi rừng sẽ khiến du khách không thể quên nơi này một khi đã nhìn thấy.
Vũng Chùa - đảo Yến vùng non nước thiêng liêng
Nằm dưới chân dãy núi Hoàng Sơn, cách Đèo Ngang chừng 10km chính là vũng Chùa - đảo Yến, nơi vị tướng lỗi lạc của dân tộc Việt Nam - Đại tướng Võ Nguyên Giáp chọn làm nơi yên nghỉ cuối cùng. Địa điểm này đã trở thành một địa danh thiêng liêng được hàng triệu người dân Việt Nam cùng nhiều bạn bè trên thế giới đặc biệt quan tâm. Vũng Chùa được bao bọc bởi 3 đảo là hòn La, hòn Gió và hòn Nồm (đảo Yến) nên nơi đây rất kín gió, những ngày gió bão thuyền thường về đây trú ẩn. Đảo Yến tên gốc là hòn Nồm, gọi theo hướng gió. Từ vũng Chùa - nơi đất liền đi bằng thuyền chỉ 20 phút du khách sẽ đặt chân lên đảo Yến. Đến đây du khách sẽ được đắm mình trong làn nước mát rượi trong vắt, men theo bờ đá để nhặt những con ốc ngộ nghĩnh, đặc biệt sẽ tận mắt nhìn thấy từng đàn chim yến ríu rít chao mình bay lượn trên đỉnh đầu.
Vũng Chùa - Đảo Yến
Bán đảo Bảo Ninh
Không đông đúc như nhiều bãi biển khác, Bảo Ninh lặng lẽ với làn nước trong xanh, bãi cát mịn vàng óng ả, đồi phi lao cao vút vi vu gió và những ghềnh đá nhấp nhô… với vị trí thuận lợi phía Đông là biển, phía Tây là sông Nhật Lệ, phía Bắc là cửa biển Nhật Lệ, bán đảo Bảo Ninh trở thành địa điểm lý tưởng để phát triển kinh tế du lịch. Cùng với Quảng trường biển, các khu resort, khách sạn quy mô được đầu tư và đưa vào khai thác, nơi đây đang trở thành một địa chỉ nghỉ dưỡng lý tưởng cho khách du lịch thập phương…
Biển Nhật Lệ
Bãi biển Nhật Lệ được thiên nhiên ban tặng bãi cát trắng và nước biển trong xanh, còn mang vẻ hoang sơ. Hàng dương lâu năm được trồng trên bờ tạo nên cảnh thi vị cho biển. Biển Nhật Lệ kéo dài một màu cát trắng, những lúc trời thanh gió mát, bãi biển sạch như nệm mới, cát mịn, cứng óng ánh có thể đạp xe hay chơi bóng đá một cách thoải mái. Từ ngoài khơi xa từng lớp sóng bạc tiến vào bờ như những chùm hoa sóng tung bọt trắng xóa trông giống chuỗi ngọc trắng đang lăn vào bờ, ngân lên những âm thanh rì rào không dứt. Khi đêm về, cửa biển Nhật Lệ sáng rực như một thành phố lung linh với ánh đèn bắt cá, tôm, mực của những con tàu ở ngoài khơi xa. Sau khi hòa mình vào làn nước trong xanh, đùa giỡn với những con sóng, du khách có thể thưởng thức những đặc sản biển nổi tiếng với hương vị riêng có của thành phố Hoa Hồng.
Bãi biển Nhật Lệ luôn thu hút đông đảo du khách tới tham quan
Đồi cát Quang Phú
Đồi cát Quang Phú là nơi giáp ranh giữa xã Quang Phú (Đồng Hới) và xã Nhân Trạch (Bố Trạch). Với độ cao hợp lý, khu vực này thích hợp chơi những trò mạo hiểm, trong đó có trượt cát. Cát tại Quang Phú có rất nhiều sắc thái mà có lẽ chỉ những ai ở đây quanh năm mới có thể cảm nhận hết được cái đẹp của nó. Nhìn từ xa những đồi cát mịn màng khiến người xem liên tưởng đến những dải lụa đang phủ xuống mặt đất. Ngoài ra, Quảng Bình còn có nhiều cảnh quan du lịch hấp dẫn khác như: đèo Ngang - Hoành Sơn, thác Gió, rừng Gáo, núi Thần Đinh, đảo Chim, Bàu Sen... đã và đang thu hút khách du lịch trong nước cũng như quốc tế đến tham quan, thưởng ngoạn.
Di tích lịch sử - văn hóa
Quảng Bình là vùng đất giao thoa tiếp biến văn hóa trên hai chiều Bắc Nam và Đông Tây; trong lịch sử hình thành, đấu tranh dựng nước và giữ nước còn lưu giữ được nhiều di tích văn hóa lịch sử, những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể rất thuận lợi để kết hợp phát triển nhiều loại hình du lịch. Nơi đây sinh ra nhiều vị danh nhân, anh hùng nổi tiếng đã góp phần làm thay đổi diện mạo lịch sử đất nước...
Di tích khảo cổ học Bàu Tró
Di chỉ khảo cổ học Bàu Tró được phát hiện vào mùa hè năm 1923 bởi 2 thông tin viên người Pháp Trường Viễn Đông Bác Cổ. Qua nhiều cuộc khai quật khảo cổ quy mô của các chuyên gia trong và ngoài nước, Bàu Tró đã hé lộ là một di chỉ thời tiền sử đá mới với các vật dụng rìu đá, bàn mài, chày nghiền, nghiền hạt, chì lưới... và đặc biệt là nhiều mảnh đồ gốm được trang trí hoa văn, màu sắc. Với quy mô và ý nghĩa khoa học to lớn của di chỉ Bàu Tró, các nhà nghiên cứu đã lấy tên di chỉ này đặt cho nền văn hóa hậu kỳ đá mới, gồm các di chỉ phân bố vùng biển Nghệ An - Hà Tĩnh - Quảng Bình - Quảng Trị - Thừa Thiên Huế và gọi là văn hóa Bàu Tró. Bên cạnh đó, Bàu Tró còn là một thắng cảnh thiên nhiên còn giữ nét nguyên sơ, hoang vu, hấp dẫn du khách với nguồn nước ngọt trong mát.
Quảng Bình quan
Quảng Bình không chỉ có những hang động đẹp nổi tiếng mà còn có những di tích lịch sử đi vào sử sách Việt Nam. Quảng Bình quan là minh chứng rõ nét cho điều đó. Được xây dựng năm 1639 từ thời chúa Nguyễn, Quảng Bình quan là một trong những thành lũy kiên cố, và trọng yếu hàng đầu của chúa Nguyễn ở Đàng trong. Do biến thiên của lịch sử và thời gian, Quảng Bình quan đã bị hư hại nặng và được phục chế lại như nguyên bản cách đây hơn ba thế kỷ. Du khách ra Bắc vào Nam, sẽ được chiêm ngưỡng Quảng Bình quan, một di tích kiến trúc có giá trị lịch sử và nghệ thuật, biểu tượng đặc trưng về văn hóa của tỉnh Quảng Bình.
Quảng Bình quan
Tượng đài Mẹ Suốt
Mẹ Suốt tên thật là Nguyễn Thị Suốt (1908 - 1968). Trong những năm 1964 - 1967, mẹ Suốt đã lái đò chở bộ đội, thương binh, đạn dược qua sông. Nơi mẹ chèo đò năm xưa đã trở thành một di tích lịch sử tiêu biểu ở Đồng Hới trong thời kỳ chống Mỹ. Năm 1980, UBND thị xã Đồng Hới đã cho dựng tượng đài mẹ Suốt cách cầu Nhật Lệ khoảng 1km tại đường Quách Xuân Kỳ. Tượng được xây dựng uy nghi hoành tráng để tỏ lòng ngưỡng mộ và tri ân của nhân dân Quảng Bình đối với Mẹ, đồng thời giáo dục lòng yêu nước, yêu quê hương, bồi đắp lý tưởng cách mạng cho mỗi người dân Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay.
Hang Tám Cô
Hang “Tám Cô” (hay còn gọi là hang Tám thanh niên xung phong) nằm ở km 16 + 500 trên cung đường 20 - một phần của đường Trường Sơn huyền thoại, là địa danh lịch sử nổi tiếng, nơi 8 người thanh niên xung phong quê Hoằng Hóa, Thanh Hóa đã ngã xuống trong cuộc chiến tranh chống Mỹ ác liệt. Sự hy sinh anh dũng của những thanh niên xung phong đang độ tuổi đôi mươi tại hang đá này đã trở thành biểu tượng cao cả cho lòng yêu nước. Ngày nay, hang “Tám Cô” là điểm du lịch tâm linh thu hút khách du lịch thập phương.
Lễ hội Quảng Bình
Cũng như nhiều miền quê khác, lịch sử hình thành và phát triển của cộng đồng dân cư, làng quê ở Quảng Bình chính là cái nôi hình thành các giá trị văn hóa truyền thống của quê hương. Đây không chỉ là nơi khởi nguồn của những giá trị văn hóa vật chất, văn hóa tinh thần mà còn là môi trường cho các loại hình diễn xướng dân gian, lễ hội dân gian truyền thống tồn tại và phát triển.
Lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang
Lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Kiến Giang có từ lâu đời và được xem là nét truyền thốngvăn hóa rất đỗi tự hào của người dân miền sông nước Lệ Thủy. Lễ hội không chỉ là ngày hội vui chơi, đua tài mà còn là lễ cầu yên, cầu. Lễ hội được tổ chức hằng năm vào dịp 2/9 mừng Tết Độc lập.
Lễ hội đua thuyền trên sông Kiến Giang
Lễ hội chèo cạn, múa bông
Đây là lễ hội của người dân vùng biển Nhật Lệ nhằm cầu cho trời yên biển lặng, mùa màng bội thu. Lễ hội thể hiện lòng biết ơn đến các vị thần linh vùng sông nước, đồng thời tạo không khí sôi nổi trong lao động sản xuất. Lễ hội múa bông chèo cạn thường được tổ chức trong các dịp lễ đặc biệt.
Làng nghề truyền thống
Tỉnh Quảng Bình hiện có 29 làng nghề, làng nghề truyền thống được công nhận với trên 29.770 cơ sở sản xuất thu hút trên 57.610 lao động tham gia; giá trị sản xuất đạt gần 4.100 tỷ đồng. Các làng nghề, làng nghề truyền thống sản xuất ổn định và phát triển bền vững đã góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho lao động nông thôn. Một số làng nghề truyền thống đã trở thành điểm đến hấp dẫn thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế.
Ở khu vực giáp Đèo Ngang, Quảng Bình có các làng nghề truyền thống chế biến thủy hải sản ở Cảnh Dương; hai bờ con sông Gianh có làng nón lá Thổ Ngọa, Quảng Tân, làng đan lát Thọ Đơn, làng rèn đúc Hòa Ninh, làng chạm trổ ở Quảng Hòa… (thị xã Ba Đồn), làng bánh đa Tân An, xã Quảng Thanh. Vào đến Bố Trạch có làng nghề đóng tàu thuyền, chế biến thủy hải sản ở Lý Hòa, Nhân Trạch… Ở Đồng Hới có các làng nghề đóng tàu thuyền và chế biến hải sản Bảo Ninh. Hai bên bờ dòng sông Long Đại, Nhật Lệ, huyện Quảng Ninh có làng nghề chổi đót Hà Kiên, làng nghề khai thác chế biến hàu Phú Bình (Quán Hàu), rượu Võ Xá... Ở vùng quê lúa An Ninh từ lâu có làng bún Đại Hữu phát triển. Nằm bên con sông Kiến Giang hiền hòa, Lệ Thủy cũng là một vùng quê có nhiều làng nghề truyền thống nổi tiếng như chiếu cói An Xá, nón lá Quy Hậu, rượu Tuy Lộc…
Làng nón lá Thổ Ngọa
Ẩm thực
Lẩu cá khoai Quảng Bình
Lẩu cá khoai là đặc sản số một của tỉnh Quảng Bình đã chinh phục được những thực khách khó tính. Cá khoai để nấu lẩu phải là những con cá tươi nhất, dày thịt nhất. Nước lẩu cá khoai có các thành phần nguyên liệu thông dụng như cà chua, nước cốt me, khế chua, dưa cải, măng chua, nấm... Khi nước lẩu sôi thì nhúng cá vào chín tới vớt ra liền, thưởng thức ngay khi còn nóng để vị ngọt của cá còn nguyên và thịt cá không bị nát hay bị tanh. Ai đã một lần được thưởng thức hương vị thơm ngon của nồi lẩu cá khoai ở Quảng Bình chắn chắn sẽ nhớ mãi không quên.
Lẩu cá khoai deo Quảng Bình
Khoai deo
Khoai lang là thức ăn dân dã, thường được chế biến đa dạng thành nhiều món ngon như: khoai lang nướng, nấu súp, làm mứt, chiên... Nhưng ở Quảng Bình, khoai lang được chế biến sáng tạo hơn thành một món ăn gọi là khoai deo. Khoai để một thời gian cho bớt tươi nhưng chưa được mọc mầm, rửa sạch, luộc chín, rồi bóc vỏ, thái lát mỏng đem phơi dưới trời nắng miền Trung, càng gay gắt càng tốt cho đến khi khoai chuyển màu cánh gián. Khoai deo Quảng Bình tuy mộc mạc, bình dân nhưng lại trở thành món quà không thể thiếu để tặng bạn bè, người thân. Hiện nay, khoai deo còn được bán ở nhiều tỉnh thành của Việt Nam và trở thành đặc sản nổi bật của mảnh đất này.
Tỏi Quảng Minh vươn xa
Hơn 50 năm trước, trên những thửa ruộng vốn quen với cây lúa, người dân xã Quảng Minh (thị xã Ba Đồn) đã mạnh dạn cải tạo đất, trồng những cây tỏi đầu tiên để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập. Trải qua hơn nửa thế kỷ đồng hành cùng người dân địa phương, tỏi Quảng Minh đang ngày càng chiếm trọn tình cảm của người tiêu dùng, chứng minh được thương hiệu riêng của mình.
Tỏi Quảng Minh - đặc sản của Quảng Bình
Với những giá trị văn hóa lịch sử độc đáo và nhiều cảnh quan thiên nhiên thơ mộng, Quảng Bình đã trở thành một điểm du lịch hấp dẫn ở miền Trung, thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước ghé thăm. Trong tương lai, Quảng Bình đặt mục tiêu trở thành trung tâm du lịch của Việt Nam và Đông Nam Á.